Me të drejtë mund të them se jemi veçanërisht krenarë që në 70-vjetorin e filmit FROSINA, po ju prezantojmë edicionin e ri Blu-ray të filmit të parë artistik maqedonas.
70 vjet më vonë, FROSINA-n mund ta shohim në një version të ri dixhital, i cili është veçanërisht domethënës sepse FROSINA është një lexim për të gjitha kohërat dhe epokat, për të gjithë të interesuarit për historinë tonë, politike dhe kinematografike.
Nëse në vitin 1952, ndërmarrja e xhirimit të një filmi dukej e vështirë dhe kërkuese, ishte fare e qartë se ai do të përfaqësonte një ngjarje që shënonte një epokë të re në kinematografinë maqedonase. Të kesh një skenë të frytshme kulturore, pas luftës shkatërruese në mesin e shekullit të kaluar, do të thotë përparim – sukses i njerëzve, e me këtë edhe afrim me botën. Nuk është rastësi që filmi artistik shfaqet në fund të planit të parë pesëvjeçar, gjegjësisht në planin pesëvjeçar për zhvillimin e shoqërisë së re socialiste në Republikën Popullore të Maqedonisë. Filmi artistik si kurora e industrializimit dhe elektrifikimit (si parakushtet bazë që duhej të na çonin në komunizëm).
Kohët e fundit, duke shqyrtuar materialin e shkruar për këtë film, veçanërisht në atë vit 1952, përmes gazetës së përditshme “Nova Makedonija” kam mundur të shikoj lajmet e përditshme që ishin aktuale në atë vit 1952 dhe të ndjej frymën e asaj kohe. Gazeta e përditshme raportonte për premierën e filmit të parë maqedonas FROSINA, ku morën pjesë udhëheqësit e asaj kohe, dhe në të njëjtën kohë në vendin e ri po ndërtoheshin rrugë dhe hekurudha të reja, u zhduk analfabetizmi dhe u vendos higjiena në qytet dhe në popullatë, lufta kundër sëmundjeve ngjitëse… Kohët e reja sollën përpjekje të reja dhe kjo u përhap ngadalë në të gjitha sferat e shoqërisë, përfshirë edhe kulturën. Me një entuziazëm të paparë. Entuziazmi karakteristik i një shoqërie të dalë nga rrënojat e një lufte të madhe botërore. Në atë vit 1952 u ndjenë jehona e luftës në Kore, por në përgjithësi bota nuk u trondit nga krizat si 10 vjet më parë. Dhe në kushte të tilla rritjeje dhe fluturimi u krijua filmi i parë artistik maqedonas. Ndoshta shumë vonë, ndoshta anakronike, mbase dhjetë vjet pas QYTETARIT KANE, me një estetikë socialiste realiste, por gjithsesi filmi i parë artistik maqedonas që fillon prodhimin e filmit artistik maqedonas që pas vetëm 42 vitesh do të arrijë kulmin aktual.
Ky botim blu-ray është një mundësi për të rishikuar, por edhe për të rivlerësuar “filmin e parë artistik maqedonas”, për ta krahasuar atë me arritjet e kohës së tij, për ta vendosur në një kontekst historik lokal dhe global. Sepse FROSINA mbetet jo vetëm filmi i parë artistik maqedonas, por edhe dokument i një kohe.
Shkarko: FROSINA BOKLETA
